Wskaźniki klimatycznej odporności torfowisk: wnioski z Norwegii i Polski
Choć największym zagrożeniem dla torfowisk bywa bezpośrednia działalność człowieka, także z dala od niej wpływ zmian klimatu potrafi je przekształcać. W nowej publikacji zespołu z Centrum Badań Klimatu SGGW oraz NINA (Norwegian Institute for Nature Research) przeanalizowaliśmy pięć naturalnych torfowisk reprezentujących cztery regiony Europy, od subarktycznej Skandynawii po klimat umiarkowany w Polsce, oraz sprawdziliśmy, jak przez ostatnie 70 lat zmieniały się kluczowe wskaźniki klimatyczne: sumy i sezonowość opadów, temperatura powietrza, ewapotranspiracja, bilans wodny oraz długość okresów bezdeszczowych.
Wynik jest niepokojący: kierunek zmian tych wskaźników sprzyja utracie lub zmianie charakteru wielu torfowisk. Najsilniejsze negatywne sygnały odnotowaliśmy na torfowisku typu palsa (Šuoššjávri) na północy Norwegii, a najniższe ryzyko w torfowiskach na bardziej oceanicznych obszarach północnego regionu torfowisk niskich. We wszystkich lokalizacjach stwierdzono skokową niejednorodność wartości badanych wskaźników w latach 1986-1996. Wyniki badań stanowią mocny argument za konsekwentną ochroną dobrze zachowanych torfowisk, aby wspierać ich odporność w obliczu postępującej zmiany klimatu.
Szczegóły i pełne wyniki można znaleźć w artykule w Global Ecology and Conservation:
Kustina, R., Canchig, J., Lyngstad, A., Stachowicz, M., Grygoruk, M., 2025. Assessing climatic indicators of mire resilience along a subarctic-temperate gradient in the face of abrupt climate change: A study of selected Norwegian and Polish peatlands. Global Ecology and Conservation 63, e03901
